____________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Cursus: De natuur van goed en kwaad

Tweewekelijkse cursus (maandagavond 19:30 -21-30) voor de volksuniversiteit Zuidlaren Start: 6 oktober 2014

Wat zijn de grondslagen van moreel en sociaal handelen? Waar eindigt het instinct en begint het begrip van het denken en voelen van anderen? Het onderzoek naar sociale intelligentie van dieren door Frans de Waal laat zien dat sociaal en moreel handelen geen exclusief menselijke vermogens zijn. Wat zegt dit over menselijke sociale intelligentie en moraliteit? De bevindingen van Frans de Waal worden tegenover die van Martha Nussbaum geplaatst, zij schrijft over de vervlechting van gevoel, emotie, moraliteit, taal, rede en narratieve identiteit (het verhalende). In deze cursus houden we onszelf een spiegel voor: hoe sociaal intelligent en moreel zijn we eigenlijk? Hoe zit dit bij kinderen? 

Cursusmateriaal:

Van nature goed, door Frans de Waal, ISBN10 9025412750; ISBN13 9789025412753, € 30 Het boek is beperkt verkrijgbaar. De docent levert eventueel kopieën van relevante hoofdstukken.

Wat liefde weet, door Martha Nussbaum, ISBN10 9053523553; ISBN13 9789053523551, € 30

Download of bekijk hier:  tekst bij de cursus (update 1-3 -2015: samenvatting tekst Nussbaum compleet gemaakt)

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________

Geweest:

Cursus: Filosofie voor het leven

Tweewekelijkse cursus (maandagavond 19:30 -21-30) voor de volksuniversiteit Zuidlaren Start: 23 september 2013 (tot maart 2014)

Boek: Jules Evans, Filosofie voor het Leven

Filosofie kan meer zijn dan allesomvattende theorieën of voetnoten bij wetenschappelijke ontdekkingen. Jules Evans laat in zijn boek zien dat de klassieke filosofen al een belangrijke taak zagen voor filosofie als praktische leidraad in het dagelijks leven. In onze tijd bouwt bijvoorbeeld de cognitieve psychologie hier op voort. Evans onderzoekt daarnaast ook allerlei andere hedendaagse praktische toepassingen van de filosofie. In deze cursus gaan we de ontdekkingen en gedachten die Jules Evans in zijn boek beschrijft na, nemen we de proef op de som en formuleren we de waarde van filosofie voor het leven.

Lezing: Zijn wij cyborgs? Over de invloed van sociale media op ons denken en zijn.

7 november 2013 Zuidlaren

We waren net een beetje bekomen van internet en mobiele telefonie, toch? En nu heeft de zoveelste revolutie al weer plaats gevonden. De sociale media, kinderen uit het huwelijk van internet en mobiele telefonie, hebben ons gedrag duidelijk veranderd. Alles moet via elektronische handapparatuur aan elkaar en de rest van de wereld meegedeeld worden, terwijl niemand geïnteresseerd lijkt in wat de ander meedeelt. We maken ons continue zorgen of de verbinding met anderen en de wereld nog wel werkt. Directe gesprekken vinden plaats onder het voorbehoud van eventuele nieuwe berichten, feeds, tweets, blogs en likes. Wat zijn de gevolgen van deze revolutie? Kan dit nog wel communicatie genoemd worden? Worden we minder of juist meer sociaal? Zijn kinderen nog wel op te voeden als ze met hun hoofd ook altijd in een “virtuele” wereld zijn? Wat doet het met onze normen en waarden en onze identiteit? Het helpt om hier de aloude filosofische vragen stellen: Wie of wat zijn wij? Wat is er aan de hand? Wat moeten en kunnen we doen? En: wat mogen we hopen? Deze lezing probeert een definitie van de mens te geven vanuit deze tijd van elektronische aangeslotenheid. Sociale media worden geplaatst in de geschiedenis van andere media. De lezing betoogt dat we een aantal vastgeroeste concepten over onszelf en de werkelijkheid moeten bijstellen. Dan kunnen we sociale media ook zien als nieuwe hulpstukken voor de sociale wereld van mensen.

Powerpoint presentatie van de lezing

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Lezing: deTijd

22 oktober 2013; philos

Tijd lijkt op het eerste gezicht een eenvoudige dimensie waarin alles zich afspeelt: van vroeger, over het nu naar de toekomst. Maar toch kunnen mensen een verschillend tijdsbesef hebben. In de Middeleeuwen leefde men in een cyclische tijd waarboven een eeuwige tijd stond. In de 19e en 20e eeuw overheerste het historisch besef en werd alles begrepen in grote wereldomvattende maalstromen. Wij leven nu in het einde van de geschiedenis en herschrijven de grote en korte lijnen door de tijd naar believen: zo menen we de grote ploegsporen van de tijd, de evolutie en de levensloop, naar onze hand te kunnen zetten of uit te schakelen. Deze lezing geeft een geschiedenis van de tijd en zal op basis van een begrip van het tijdsbewustzijn een visie geven op wat ons te wachten staat in een geschiedenisloze tijd.

Powerpoint presentatie van de lezing

De site van philos

Cursus: De wereld volgens Peter Sloterdijk

16, 23, 30 mei, 6 juni 2013

Ronddwalend in de hedendaagse filosofie ontkom je niet meer aan Peter Sloterdijk. Veel gelezen, nog meer gekocht, nog vaker genoemd. Het ene duizelingwekkende boek na het andere ligt in de schappen, en dan had hij ook nog een praatprogramma op de Duitse TV. En toch lopen veel lezers spaak in de taaiheid van Sloterdijk’s geschriften. Dat is jammer, want er valt veel te genieten.

Deze cursus wil de deur openen tot de wereld volgens Sloterdijk. De centrale gedachten van Sloterdijk worden uitgelegd en geïllustreerd aan de hand van delen uit zijn belangrijkste werken (o.a.: ‘Sferen’, ‘Woede en Tijd’ en ‘Je moet je leven veranderen’).

De volgende thema’s worden (ten minste) behandeld:

- “Sferen”: hoe bezorgde aandacht de ruimte maakt waarin wij leven; wij zijn geen individu maar altijd een paar; klimaatpolitiek.

- “Antropotechniek”: mensen als dieren die onaf zijn; het trainende dier; de mens als huisdier; maak jezelf!

- “Postmoderniteit”: het einde van het humanisme; van lezen naar opwinding; ontremming en het belang van de goede woede.

Er zal volop gelegenheid zijn tot discussie, waarin deelnemers hun eigen lezing van de teksten kunnen toetsen aan die van de andere deelnemers en die van de cursusleider. Maar let op: hoger genot is veelal niet pijnvrij. Zo gaan we het hebben over zeepbellen, nageboorten, mensen kweken, catastrofes en zelfdiscipline. Benut deze mogelijkheid om in 4 avonden bekend te worden met een belangrijke hedendaagse denker!

Pagina over Sloterdijk met teksten